Delen: de sleutel in de energietransitie

Delen: de sleutel in de energietransitie

In Voorhout staan 33 Plus op de Meter-woningen in de wijk Hooghkamer. Dit is niet zomaar een voorbeeldproject, een pilot die gauw vergeten wordt, maar een vernieuwend concept dat de wereld van energie op zijn kop gaat zetten. Dat vindt Adriaan Harthoorn, directeur van Stafier en initiator van het Plusleven-concept. “Met dit project bevrijden we mensen uit de klauwen van de fossiele kracht.”

De woonwijk Hooghkamer in Voorhout bestaat uit 33 woningen, elk voorzien van geïntegreerde energieleverende of -opslaande technieken zoals PV-panelen, warmtepompen en thuisbatterijen. Daarmee wekt de in de zomer van 2019 opgeleverde wijk meer energie op dan er wordt verbruikt. Uniek hieraan is dat de energie niet alleen onderling wordt verdeeld, maar dat hij verbonden is met de energiehandelsmarkt. Zo wordt aanbod, opwekking en gebruik van energie optimaal op elkaar afgestemd. Het resultaat: geen omkijken naar de energienota voor de bewoner.

Plusleven

Dit zogeheten Plusleven-concept komt uit de koker van Harthoorn, die al sinds 2013 met Stafier op zoek is naar een andere manier om de markt te benaderen. “In 2015 heeft dit geresulteerd in een deelconcept onder de naam Plusdak, een energieleverend dak voor de transformatie van bestaande woningbouw.” Voor het concept werd samengewerkt door Stafier, Velux en Isobouw en ‘al wandelende’ ontstond hierdoor de behoefte voor een totaaloplossing. Dat leidde tot de geboorte van 4YEF (For Your Energy Freedom): een knooppunt voor het interne huisbesturingssysteem en de externe energiehandel. Samen met Van der Hulst Bouwbedrijf probeerde Harthoorn dit platform aan de man te brengen, maar ze vingen bot bij de grote bouwers. “Tot mijn grote verbazing”, aldus Harthoorn. “Gasloos was toentertijd nog een brug te ver. Een paar jaar later en onze profetie was uitgekomen, als ik het zo mag noemen. Dat was ontzettend kicken.” Daarop besloten de partijen om vanuit 4YEF, vanuit de filosofie ‘Door Samenwerken, Delen in Overvloed’, zelf het Plusleven-concept uit te werken. Het resultaat is de woonwijk Hooghkamer.

Zogenaamd slim

Dus, hoe werkt het? “Alle energiecomponenten van de 33 woningen in Hooghkamer zijn verbonden aan een gateway. Zo kun je het verbruik van elk apparaat monitoren, iets wat ik ‘zogenaamd slim’ noem, maar je kunt de apparaten ook stuurbaar maken. Simpel gezegd: je kunt apparaten aan- of uitzetten. Is dat dan echt slim? Nee, nog steeds niet. Wij wilden een stap verder: een platform waar alles verbonden is – niet alleen woningen, ook bedrijventerreinen en utiliteitsgebouwen – om energie te delen.”

“Dat is 4YEF. Dit platform verzamelt alle assets in de cloud, die in die omgeving worden gekoppeld aan de energiehandelsmarkt. De interactie tussen de assets en de energiehandelsmarkt wordt geoptimaliseerd door slimme sturing op basis van weermodellen en andere beschikbare datastromen. Al die informatie wordt ingezet om energiestromen te optimaliseren binnen de comfortgrenzen van de bewoners.”

Delen: de sleutel in de energietransitie

Echt slim

Het idee achter dit verbonden systeem van individuele woningen, om de woningmarkt maar als voorbeeld te gebruiken, is dat er automatisch gehandeld wordt met energie om de positie van de eigenaar te optimaliseren. Harthoorn: “Stel: het is ochtend, de energieprijs is drie keer zo hoog. Dan trekt de woning energie uit de batterij. Op een later moment heeft de energie op de markt een negatieve prijs, dus dan wordt die automatisch door het systeem binnengehaald en opgeslagen. Zo kan bijvoorbeeld de boiler al met warm water klaar staan als de bewoner ’s avonds thuiskomt”. “Dit concept, het energiepositief maken van fysieke assets, kan zo ver de plus in dat je warm water, verwarming, eigen gebruiken zelfs brandstof gratis kunt maken”, vervolgt Harthoorn. “Dat is toch waanzinnig?” In de praktijk zijn we daar nog niet, geeft Harthoorn toe. In het half jaar na oplevering van de 33 woningen is de verwachting dat de meeste daarvan een overschot van circa 2.000 kWh hebben. Twee woningen wekken minder op en hangen op NOM, terwijl een enkele uitschieter de 10.000 kWh bereikt. “Gemiddeld zit de hele wijk dik in de plus. Zo kan je een paar duizend kilowattuur per jaar in de auto tanken. Dit geeft bij een overschot van 2.000 kWh al 10.365 km (bij verbruik van een LEAF 16,4 kWh/100 km en een laadverlies van 15 procent). In de volgende fase willen we dat verhogen naar 20.000 km.”

Van droom naar realiteit

Dat deze pluswoningen de hele energie-uitgave neutraliseren, daar is Harthoorn heilig van overtuigd, maar hij is ook realistisch. “De slimme sturing, de lerende algoritmes, de profielen die worden gemaakt; daar zijn we nu mee bezig. We willen dit kunnen onderbouwen en dat kan pas na een hele cyclus, of zelfs meerdere. Maar we zitten ook middenin de energietransitie, dus we gaan ook niet wachten. Samen met de expertise, kennis en kunde van onze consortiumpartners gaan we laten zien dat het werkt. Want natuurlijk doet het dat.”

Als het aan Harthoorn ligt, vervangt 4YEF in de toekomst de positie van energieleveranciers. “4YEF heeft daarin meer weg van een assetmanager; het handelt, levert en past aan waar nodig, allemaal achter de schermen, om het zo comfortabel mogelijk te maken in dienst van de gebruiker. Allemaal op het scherpst van de snede. Daarbij draagt 4YEF bij aan het realiseren en borgen van een ambitieuze opgave.”

Delen: de sleutel in de energietransitie

Stafier-directeur Adriaan Harthoorn, initiator van het Plusleven-concept.

De kracht van delen

Dat gegeven maakt het des te belangrijker dat er wordt samengewerkt, zegt Harthoorn. “Hoe meer data er beschikbaar is voor zo’n platform, hoe scherper de gebruiker wordt bediend. Dat is goed voor iedereen. In onze economie gaan we telkens uit van rendement en winstmaximalisatie, maar ruil dat eens om voor de kracht van delen. Geloof me, dan explodeert je rendement. Delen is zó krachtig, daar verander je de wereld mee.”

“Stel je gaat in dit concept met vijf mensen één Nissan Leaf delen. Die tweede auto’s die de meeste gezinnen hebben, schop je er dan uit. Dat levert per gezin zoveel op. Ook bedrijfsauto’s kunnen we veel meer delen, in plaats van ieder een eigen dienstauto. Als je dat stimuleert, ga je snijden in de overhead van al die bedrijven. Het is een kwestie van loslaten. We moeten het egocentrisme omruilen voor delen. Als we dat doen, echt waar, dan ga je een wonder zien.”

Zoek verder binnen deze onderwerpen

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c41 c54 c243 c265
De toekomst van energiebeheer: de smart power plant

De toekomst van energiebeheer: de smart power ...

Een smart power plant is de sleutel voor een groene toekomst van je bedrijf. Deze innovatieve systemen openen de deur naar kostenbesparing, duurzaamheid én ...

Lees verder

c21 c40 c225 c243 c265 c278
Innovatief isoleren: biobased én natuurinclusief

Innovatief isoleren: biobased én natuurinclusief

Met koude dagen in aankomst is het voor iedereen duidelijk: zorg voor een warme jas. Dat geldt zeker ook voor onze woningen met de Trias Energetica in het achterhoofd. ...

Lees verder

c21 c41 c184 c225 c243
22 miljoen voor Groningse warmtetransitie

22 miljoen voor Groningse warmtetransitie

Het Nationaal Groeifonds stelt 22 miljoen euro beschikbaar voor de Groningse warmtetransitie. Met het fonds worden 5000 huizen en gebouwen in de noordelijke wijken ...

Lees verder

c21 c26 c148 c185 c243
Integrale verduurzaming voor Langeveld Building

Integrale verduurzaming voor Langeveld Building

Een energiezuinig onderwijsgebouw dat tegelijk klimaatadaptief, circulair en groen is. Die uitvraag stelde de Erasmus Universiteit Rotterdam voor het nieuwste gebouw ...

Lees verder

c21 c41 c184 c225 c243 c283
Aardgasvrij dankzij programmatische aanpak ‘Plan Arthur’

Aardgasvrij dankzij programmatische aanpak ‘Plan ...

De klok tikt door om de vastgoedvoorraad aardgasvrij te maken. Om grote stappen te zetten naar duurzame wijken, zonder gebruik van fossiele brandstoffen en uitstoot ...

Lees verder

c21 c40 c185 c225 c237 c243
Ymere toetst duurzame ambities en vergelijkt resultaten met GPR-benchmark

Ymere toetst duurzame ambities en vergelijkt ...

Woningcorporaties staan voor een grote uitdaging: in 2050 moet de woningvoorraad volledig CO2-neutraal zijn. Woningstichting Ymere is al meer dan vijf jaar actief ...

Lees verder

c21 c184 c225 c243 c265
Kennisoverdracht essentieel voor opschaling warmtepompen

Kennisoverdracht essentieel voor opschaling ...

Vanaf 2026 is het noodzakelijk, als je cv-ketel het begeeft, om een duurzamer alternatief aan te schaffen. De aanschaf van een warmtepomp komt dan in beeld. Kennen ...

Lees verder

c21 c26 c40 c237 c243
Verduurzamen van 10 logistieke gebouwen: ‘Die uitdaging gaan we aan!’

Verduurzamen van 10 logistieke gebouwen: ‘Die ...

Een verduurzamingspilot van 10 logistieke gebouwen voor Dream laat de ambities zien van de dochteronderneming van de in Toronto gevestigde Dream Industrial REIT. ...

Lees verder

c21 c41 c185 c225 c243
CFP Innovatiedag: Van cv-inductie tot ontwikkelingstraject in Nepal

CFP Innovatiedag: Van cv-inductie tot ontwikkelingstraject ...

Ambitieuze duurzaamheidsdoelstellingen vliegen om ons heen. Energietransitie, circulariteit, biodiversiteit: om ze allemaal in te vullen mag één element ...

Lees verder

c21 c120 c225 c243
Soorten Management Plan voor natuurinclusief isoleren

Soorten Management Plan voor natuurinclusief ...

Over minder dan een maand staat het symposium ‘Innovatief Isoleren’ op de rol, op 28 november in Oss. Je leert alles over biobased en circulaire innovaties ...

Lees verder

c21 c26 c243
Gasloze WijCK in Pijnacker met WKO

Gasloze WijCK in Pijnacker met WKO

Het startschot klonk van de bouw van gebiedsontwikkeling WijCK in Pijnacker. Woningcorporatie De Goede Woning tekende een overeenkomst voor de koop van 36 sociale ...

Lees verder

c21 c26 c125 c243
CO2-neutraal Ikazia Ziekenhuis dankzij zonne-energiesysteem distributiecentrum

CO2-neutraal Ikazia Ziekenhuis dankzij zonne-energiesysteem ...

Vanaf november voorziet het distributiecentrum Panattoni Park Heerlen de lokale huurder JD Sport en externe organisatie Ikazia Ziekenhuis te Rotterdam van groene ...

Lees verder

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up