‘Ontwikkel de meest duurzame woonwijk van Uden’. Zo luidde de opdracht van een prijsvraag die de gemeente Uden eerder dit jaar uitschreef.

Onderwerp was de tweede fase van uitbreidingsplan Velmolen-Oost. De zeventig woningen die er gebouwd gaan worden, krijgen een bijzonder duurzaam karakter. Niet alleen door de woning zélf, weet Gijs Spruijt, algemeen directeur van Nieuwenhuizen-Daandels Bouw, dat het project heeft ontworpen. “Duurzaamheid zit niet alleen in energiezuinige installaties of minder uitstoot van CO₂, duurzaamheid zit ook in de belevingswereld van bewoners. In een fijne leefomgeving en in woningen die flexibel zijn en makkelijk zijn aan te passen aan wijzigende gezinssamenstellingen.”

Prijsvraag
De duurzame woonwijk ten zuiden van de Morgenweg is een bijzonder project, ook op de schaal van Nederland. Verschillende ideeën komen er bij elkaar. De ambities van de gemeente Uden zijn hoog. Om duurzaamheid zo optimaal mogelijk in het nieuwe plan naar voren te kunnen brengen, besloot de gemeente tot een prijsvraag.

Opdracht was om een voorstel te doen voor het bouwen van een echt duurzame wijk. Dus ook antwoord op de vraag: hoe ga je om met duurzaamheid? En misschien nog wel meer: hoe draag je zo’n duurzaamheidsgedachte uit naar het publiek?

Want je kunt wel een duurzame wijk bouwen, vertelt Spruijt. "Maar daar moet het in onze ogen niet bij blijven. Het bewust maken van mensen – en niet alleen de toekomstige bewoners van de wijk - vinden we heel belangrijk. Zo krijgen we een olievlekwerking, en die vinden we nu al terug in de visies voor wijken die ná Velmolen-Oost II zullen komen."

Winnaars
Er hebben zich 21 bedrijven en bouwcombinaties ingeschreven, waarvan er drie zijn uitgekozen door een jury om een plan te ontwikkelen. De drie ingezonden plannen werden tentoongesteld tijdens het minisymposium Duurzaam Bouwen = Kennis Delen, dat door de gemeente werd georganiseerd. Tijdens het symposium werd Nieuwenhuizen-Daandels Bouw als winnaar bekend gemaakt.

“Wij hebben de handschoen opgepakt en zijn gekomen tot een optimaal plan waarin de bewoners straks de grote winnaars zijn”, aldus directeur Gijs Spruijt. Volgens hem is hier sprake van een tamelijk uniek project. “Doorgaans krijg je als ontwikkelaar een stedenbouwkundig plan waarbij de huizen al op hun plek staan en je puur de woningen ontwikkelt. Hier ging het veel verder: zaken als ligging van de huizen hebben we zelf ingevuld. Mede daardoor hebben we een zo duurzaam mogelijke wijk kunnen ontwikkelen in een unieke ligging, tegen een nieuw aan te leggen park aan.”

Wadi
“Je kunt vanuit deze wijk straks kilometers ver weg kijken. Bewoners beleven het alsof ze midden in het park wonen. Dat park komt binnen als een soort groene long, die we dwars door de wijk hebben getrokken in de vorm van een wadi. Dat is een verdiepte groenstrook met beplanting en bomen."

Enerzijds om het park ‘naarbinnen te halen’ en tevens als buffer voor het regenwater. Vanuit die optiek is de straatverharding zo minimaal mogelijk gehouden. Zo infiltreert het regenwater zoveel mogelijk direct in de bodem en blijft daarmee ‘in de wijk’.

Klankbordgroep
De ontwikkelaar/bouwer wil potentiële bewoners van de duurzame wijk graag zoveel mogelijk mee laten denken. Spruijt: “Dat gaan we doen in een klankbordgroep, waarvoor we belangstellenden uitnodigen. Deze mensen hoeven beslist niet al een koopcontract te tekenen om deel te kunnen nemen, maar zijn wel potentieel geïnteresseerden voor één van de woningen. In de klankbordgroep kunnen tal van zaken op detailniveau besproken worden, zoals materiaalgebruik, uitstraling en het openbare gebied. We verwachten hiermee de interesse voor het plan alleen maar verder aan te wakkeren. De woningen zijn vrij indeelbaar en uitbreidbaar en daardoor levensloopbestendig. Kortom, dit zijn woningen die nooit meer afgebroken hoeven te worden…”

Zon staat centraal
De zon staat centraal in de wijk. Spruijt:  “De zon is een onuitputtelijke energiebron. We hebben daarom alle woningen in de wijk consequent naar de zon gericht, met grote dakvlakken waarop in de toekomst – zodra ze goedkoper worden – zonnecellen voor het opwekken van elektriciteit kunnen worden geplaatst. Zie het als een groeiscenario, waarin huiseigenaren hun woning in de loop van de tijd alleen maar duurzamer kunnen gaan maken.”

Grote glasvlakken op het zuiden zorgen voor het binnenlaten van het winter- en lentezonnetje, waardoor de kachel al snel uit kan. Verwarmen en koelen gebeurt met een warmtepomp en zonnecollectoren op het dak zorgen voor warm water. Het wordt de eerste wijk in Uden zonder aardgasaansluitingen. Dankzij de energiezuinigheid zijn de woonlasten behoorlijk lager dan in andere woningen.

Hoe denkt het bouwbedrijf de duurzaamheidsgedachte uit te gaan dragen? Gijs Spruijt: “Natuurlijk is de klankbordgroep daar belangrijk in. Daarnaast hebben we een website opgezet samen met de gemeente.”

Belangstelling
Volgend voorjaar gaan de woningen in de verkoop. Na de bouwvak zou de bouw dan kunnen beginnen. Van de zeventig woningen zijn er 32 sociale woningen (twintig huur, twaalf sociale koop).
Daarmee blijft duurzaamheid ook binnen bereik van mensen met een smallere beurs. SVUwonen, partner in de prijsvraag, gaat de huurwoningen afnemen.

De koopwoningen gaan verkocht worden door Bernheze Makelaars, dat in het prijsvraagtraject partner was van Nieuwenhuizen-Daandels. De gemeente verwacht veel belangstelling voor deze bijzondere, duurzame wijk. In de zomer van 2011 zal de duurzame wijk het eerste tastbare bewijs van duurzaam wonen in Uden zijn.

Meer informatie: Uden bouwt duurzaam